Vertaling en technologie staan sinds jaar en dag op gespannen voet. De meeste weerstand tegen technologie lijkt door literair vertalers te worden geboden. Niet lang geleden typeerden Toral en Way literaire vertaling nog als 'the last bastion of human translation' (2014, p. 174).
Toch lijkt in literaire contreien het besef langzaam binnen te sijpelen dat 'technologie' de vertaler kan helpen, het vertaalproces eventueel kan versnellen en dat zij zelfs de kwaliteit van vertaling kan bevorderen. Dat 'technologie' geen lelijk woord hoeft te zijn, blijkt uit de vertaalpraktijken van literair vertalers. Literair vertalers maken gretig gebruik van allerhande hulpmiddeltjes (o.a. tekstverwerkingsprogramma's, browsers). Dat de technologie inmiddels met literaire vertaling verweven is, blijkt ook uit het Europese competentiemodel PETRA-E (2016). Daarin worden de omgang met tools en efficiënte zoekstrategieën als descriptoren van de heuristische competentie van de literair vertaler benoemd. Recenter is ook het nieuwe vertaalpleidooi (ELV 2019) gepubliceerd: ook daarin is plaats voor 'tools' ingeruimd (bijvoorbeeld op pag. 12).
Tegelijkertijd zijn softwareontwikkelaars steeds meer doordrongen van het belang van een juiste afstemming van technologie op de werkwijze van vertalers (zie o.a. Olohan 2011; O'Brien 2012). De resultaten uit onderzoek naar mens-computerinteractie (MCI, ook vaak: HCI) zijn in de zakelijke context al gebruikt bij de ontwikkeling van nieuwe tools (o.a. CasMaCat, Matecat, Lilt). Het lijdt geen twijfel dat literair vertalers ook baat kunnen hebben bij tools die op MCI-onderzoek steunen.
In het dossier 'literaire vertaling en technologie' hopen we dit debat over technologie in literaire vertaling aan te zwengelen.